– Тоҕо сатаммат буолуой? Олох кырдьыга, обществоҕа баар быһыы-майгы норуокка хайдах баарынан тиэрдилиннэҕинэ эрэ, өй-санаа уларыйыыта, быһыы-майгы тупсуута тахсыа этэ буоллаҕа. Итэҕэс-быһаҕас этиллибэккэ кистэлэҥҥэ хааллаҕына, обществоҥ сайдыахтааҕар сатарыйар буоллаҕа дии.
– Эмиэ да сөп курдук эбит. Кырдьык, итэҕэспитин-быһаҕаспытын норуоттан кистээн-кистээн, туох баар куһаҕаммыт олус мунньуллан, урукку уопсастыбабыт, арааһа, онтон да самыннаҕа.
Михаил дьиҥинэн сүрдээх үтүө санаалаах, оҕолорун наһаа таптыыр. Ол гынан баран үлэтиттэн ордубат буолан, оҕону иитиигэ соччо кыттыбатаҕа. Наар миэхэ эрэнэр да, эр киһи иитиитэ эмиэ наада буоллаҕа. Оҕолорун кытта истиҥник кэпсэтэр бириэмэтэ да суох курдук, көннөрү эттэ да барыта туолуохтааҕын курдук саныыр. Кэлин сааһыран баран арыый болҕомтотун уурарга кыһаллар.
Уопсайынан, дьон кыһалҕатын өйдүүр, хата бэйэтин оҕолоругар, аймахтарыгар соччо кыһаллыа суоҕа. Кыра кыыспыт Плеханов аатынан Академияны бүтэрэн кэлбитигэр Эргиэн министиэристибэтигэр үлэҕэ ылбыттара. Ону миниистир Готовцевка: «Саамай элбэх үлэлээх уонна саамай кыра хамнастаах үлэҕэ туруор», – диэн эттэҕэ дии. Кыыһа ону истэн баран: «Другие устраивают своих чад туда, где много получают. А он наоборот…» – диэбитэ. Кэлин бэйэтэ үлэ булан көспүтэ, билигин Англияҕа баар, эмиэ бэйэтэ үлэ булунан сылдьар.
– Дьикти баҕайы дии, атын ханнык даҕаны салайааччы туһунан итинниги истэ илигим. Дьиҥинэн бэлэмҥэ үөрэммэтин, самостоятельнай буоллун диэн эппитэ буолуо. Оттон ити дьон кыһалҕатын өйдүүрүн туһунан биир түбэлтэни мин тус бэйэм истэн турардаахпын. Сэттэ уонус сыллар бүтүүлэрин диэки, арааһа, Михаил Ефимович миниистирдии сылдьар кэмэ эбитэ буолуо, мин быраатым, Чурапчы Мындаҕаайытыгар олохтоох элбэх оҕолоох учуутал киһи, кыра кыыһа эмискэ муҥурдааҕа ыалдьан ууга-уокка түһүү буолар. Олохтоох балыыһаҕа хирург диэн суох, Чурапчыга илдьиэхтэрин оччотооҕуга суол-иис эмиэ суох кэмэ. Дьэ төрөппүттэргэ оҕолорун туһугар улахан куттал үөскүүр. Ол муна-тэнэ олордохторуна, арай биэрэк үрдүгэр спортплощадкаҕа вертолет кэлэн түһэр. Быраатым кэргэнин, оҕотун матасыыкылга олордор да, вертолекка ыга сүүрдэн киирэр. Вертолет туох эрэ таһаҕаһын түһэрэн баран көтөөрү өгдөҥнөөн эрэрэ үһү. Ону хаһыытаан-ыһыытаан, далбаатаан нэһиилэ тохтоппуттар. Пилот кабина аанын аһан уҥуор көтөрүн, Чурапчыга барбатын туһунан эппит. Мин дьонум, оҕолорун тыынын туһугар ыксаан, балаһыанньаларын өйдөтө, көрдөһө-ааттаһа сатаабыттарын киһилэрэ истибэккэ туораан, тэйэн биэрэллэрин модьуйбут. Ол кэмҥэ арай вертолет салонун аана аһылларын кытта Михаил Ефимович тахсан кэлбит. Түһэн дьоммор кэлэн ыйыталаһан билэн баран, оҕону ийэтин кытта суһаллык вертолекка ылан, Чурапчыга төттөрү көтөргө дьаһайбыт. Аара көтөн иһэн оҕолоох дьахтар аттыгар олорон, оҕо туруга хайдаҕын көрө-истэ, ыйыталаһа, сүбэ-ама биэрэ испит. Онон оруобуна кини түбэһэ баар буолан ол оҕону быыһаан-абыраан турардааҕын дьонум билиҥҥэ диэри улахан махталынан ахталлар. Ол кыыс билигин бэйэтэ хас да оҕолоох ыал ийэтэ буолан Дириҥҥэ олорор.