Атыгайдан Шарыпжан,
Ээрчишип айыл тарапка,
Экөө тең келбей калышкан.
Караандарын күткөн адам,
Кайгылуу ыр жазышкан.
***
Айылдаш бир апам бар эле согуштагы жолдошун эстеп, капаланып ыйлап алаар эле. Мен ойлочумун «Небак өткөн немени эмнеге эстейт» деп. Такыр эле акылы жок бала экемин. Ал өзүнүн тең курбу жаркынын эстеп жаткан тура. Канча жыл өтсө да анын сүйкүм элеси андан бөлүнбөй келе жаткан тура. Кандуу согуш канча адамды какшатты. Канча адамдын жүрөгүнө бүлүк салды. Эмесе ошол жаркындарды унутпай биз да эстей жүрөлү. Эгер алардын баары тирүү болсо, биздин айыл кандай чоң кубанычка бөлөнөөр эле. Алардын арасынан канча азаматтар чыгаар эле. Өткөн өттү деп айлыбыз алар жөнүндө эмнгендир көп эскербей келет.
***
Асылбектин Абдырасул,
Бир үйдөн эки уул,
Эки уул оңой бекенби?
Түтөп кетти дүйнө күн,
Асманга учуп кетти окшойт,
Арбын жагы дүйнөнүн.
Дүйнө деген курусун,
Эки уулдан айрылып,
Агалары жабыр тартты,
Арман алат кокуй күн!
Бир жери кем дүйнөнүн.
Атыгай Колот, Жол Колот,
Айдың көлгө каз конот.
Абалардан айрылсак,
Ак жашообуз не болот?
Тектир-тектир-тектир саз,
Тешик Көлгө каз конот.
Теңтуштан-теңтуш айрылса,
Деги эле жаман иш болот.
Урчук-урчук аскалар,
Учуна барып куш конот.
Уулдан эне айрылса,
Убайымдуу иш болот.
Керме-керме керме тоо,
Керме Тоого куш конот.
Кеткендерден айрылсак,
Кейиткен жаман иш болот.
Адырдагы текени,
Азгырып айдап келейин.
Армандуу кезде жок болгон,
Абалардан кабар берейин.
Каадалуу жазда жол кеткен,
Карачтан Кудайберген,
Кейишке салып туугандарын,
Кеткен бойдон келбеген.
Ачык айрым жайдары,
Аалынын Садыры,
А да келбей калдыбы?
Аралап туулган аймагын,
Ага-ини болуп бир өскөн,
Эшек минип жолдордо,
Ээрчишише бирге өткөн.
Балалыгын Көңдөйдө,
Баё чагын жөнөткөн.
Такиш менен Саякбай,
Кан күйгөн майдандан,
Келбей калды кудай ай!
Талканбайдан Кусейин,
Ыбыкенин Апили,
Бул тарапка келеби,
Көрбөй такыр калдык го,
Көркөм чачкан эрлерди.
Кайта айтамын арманды,
Агалар унут калабы,
Бу дүнөдө табылбас,
Кайра экинчи жаралбас.
Каадалуу Көңдөй уланы,
Кабыл менен Барыктабас,
Агарып таңдын атканы,
Кызарып күндүн батканы.
Кылымга татыр эрлерди,
Кыдырып чыксам табамбы?
Уулдардын атасы,
«Уландарым келет» деп,
Эки туйгун таптаган,
Элден окчун бактырган.
Кабар катты бере албай,
Карарып кара жол жатты.
Айдыңдуу уулдар келбеди,
Ата кушун агытты.
Кат кабарын бере албай,
Карарып кара жол жатты.