Təəssuf ki, çe əmə qıləyən notəmomə tərcuməmon heste.Əvən ibarəte çı mığəddəsə Ğıroni-Kərimiku. Rəhmətinə filosof Beytulla Şahsoyj çe əvi muəyyən suronış bə tolışi peqordonişe, Bokuədə ˝Şəvnışt˝ nomədə rujnomə beşə mıddətədə əyo çap kardıse.
Henrix Fridrix fon Ditsi 1815-nə sori turkə ˝Dədə Qorqudi dastoni˝ həxədə ˝De Homeri siklopi mığayisədə tojə ojko kardəbə oğuzi siklop˝ tədğiğatə nıvıştəy,iyən çe əy kitobiku bə almani peqordoniyə bıə
˝Basati Kəlləçəşi kıştə daston˝ Allahverdi Bayrami tərcumədə 2015-nə sori Bokuədə ˝Mutərcim˝ nəşriyatiədə bə tolışi beşə. (Həmin kitobədə tərcuməvon ğəzinə səhvən co xonəxo nom şə.)
2020-nə sori sıftədə çı Rusiya Sankt-Peterburq şəhəri СИНЭЛ nəşriyotədə çe ım sətıron ənıvışti tərəfo de ˝Tolışə tərcumə mərənqo kitobxonə˝ reçə ˝Qədə dıl˝ nomədə kitob çap kardə bıə ki, əyo ce Amerika, Avropa, Hındıstoni, Ərəse, İroni, Qırcostoni,həmən çe Azərboyconi ədəbiyoti vey klassikon iyən kali co ənıvışton bə tolışi peqordonə bıə hekoyon,hakazə sovetə publisistikə kali şoğinə numunon qırdə kardə bıən.
Im sori orəxədə Bokuədə ˝Apostrof-A˝ nəşriyoti tərəfo de Əhməd Salayevi dastqətəti çe Mehsun Perzə tərcumədə Şərğə ədəbiyoti mırvarioyonədə qıləy- ˝Kəlilə de Dimnə˝ bə tolışəzıvonə əhandon xıdmət doə bıə.
Əviən qeyd bıkəmon ki,həm navko, həmən oxonə vaxtonədə kamən bıbo, tərsinə proses,yəni çı tolışəzıvonə poeziya kali mətoə numunon bə co zıvonon peqordonə bıən.
Çe Ərəse nomdarə şair, şərğşınos iyən diplomat Aleksandr Xodzko (1804–1891), ki etnos ğəzinə tolışə movzu iminə bəjən bə elmi devriyə okırnəşe, əv Rəştədə konsuli vəzifədə xıdmət kardeyədə həmən iminə bəjən 15 qılə tolışə mahne mətn qırdə kardəşe,əvoni bə inqilisi peqordoniyəşe,1842-nə sori Londonədə çapo beşə ˝Spesimens of the popular poetry of Persia…˝ (˝Pe-volo bıə farsə poeziya numunon…˝ inq.-red.) kitobədə vırə kardəşe.Çe əmə zınəyku, ım, çı tolışə zıvoni nubəynə tərcuməye. Peşe çı Zulfuğar Əhmədzodə ˝Kolxoz˝ şeiri de ˝Колхоз- путь к социализму˝ nomi Dmitri Serebryakovi tərəfo 1933-nə sori Tiflisədə beşə ˝Литературное 3акавказье˝ məcmuə 1-nə numrədə çap kardə bıə. Oxonə vaxtonədə çe ustodi bo hırdənon nıvıştə şeiron qırdə bıə ˝Kırınqo˝ kitobi ki, doktor Hilal Məmmədovi Bokuədə çapo bekardəşbe, Yaser Kərəmzode de Əli Rəfii Cirdehi tərcumə hejo de həminə nomi Rəştədə bə farsi beşə.