Enýi malshylar-qazirgi Iakýtıa aýmaǵyna ıakýttardyń túrkitildes ata – babalary Baıkaldan B.Z. VI-X ǵasyrlardan bastap, Quryqandar angar men Lenada ómir súrgen kezden bastap uzaq ýaqyt boıy keldi (bul Kýrýmchın mádenıeti dep atalady). Alaıda, bul jerlerde túrki halqy da boldy. Temir dáýiriniń eń kóne qonysy Iakýtskiden tómen Iýúke ózeninen tabylǵan. Iakýtıanyń alǵashqy temir dáýiriniń erekshe mádenıeti Lenanyń tómengi aǵysyndaǵy Olekmınsk pen Sıktáhtyń ústindegi Muhtýıa aýylynyń mańyndaǵy eldi mekendermen usynylǵan. Halyq ańshylyq pen balyq aýlaýmen aınalysqan. Iakýt halqy lenada Ońtústik túrkitildes qonys aýdarýshylardyń jergilikti taıpalardy basyp alýy nátıjesinde paıda boldy. Iakýttardyń Ońtústik ata – babalarynyń sońǵy tolqyny orta zyǵyrǵa tek XIV-XV ǵasyrlarda engen dep boljanýda.keıbir jergilikti toptar ıakýttar, mysaly, soltústik-batystaǵy Buǵy ósirýshi ıakýttar, evenkterdiń jekelegen toptaryn ortalyq aımaqtardan shyqqan ıakýttarmen aralastyrý nátıjesinde salystyrmaly túrde jaqynda paıda boldy. Iakýttardyń qoǵamdyq ómirinde rýlyq júıeniń kóptegen qaldyqtary qaldy, rýlyq kek saqtaldy. Antropologıalyq turǵydan ıakýttar Ortalyq Azıaǵa jáne mońǵoloıdtyq násildiń Baıkal túrlerine jatady. Iakýttar tirshilik etý ortasy, mádenı jáne turmystyq aıyrmashylyqtar boıynsha birqatar jergilikti toptarǵa bólinedi – amgıno-Lena, Vılúı, olekmın, verhoıan, Soltústik. Iakýttardyń ekonomıkasy men materıaldyq mádenıetinde Ortalyq Azıanyń malshylaryna uqsas belgiler basym, biraq soltústik Taıga elementteri de bar. 20-shy jyldary XVII ǵasyr ıakýttar Reseı memleketiniń quramyna kirdi, bul olardyń áleýmettik-ekonomıkalyq jáne mádenı damýyn jedeldetti. Sonymen birge ıakýt halyqtyq massalary patsha sheneýnikteri, saýdagerler men ań terisin satyp alýshylar tarapynan qatygez ıasachı ezgisine, óreskel qysymǵa ushyraı bastady.
Feodalızmge quldyq júıe arqyly kelgen elder úshin (mysaly, Qytaı, Úndistan, Iran úshin – Azıada, Italıa, Fransıa, Ispanıa úshin – Eýropada) feodaldyq qatynastarǵa kóshý ejelgi ýaqytta quryla bastaǵan ulttardyń qalyptasýyndaǵy jańa qadamdy bildirdi. Feodalızmge alǵashqy qaýymdyq júıeden tikeleı kelgen elder úshin (mysaly, Eýropada – Germanıa, Anglıa, Skandınavıa elderi, Reseı, Chehıa, Polsha, shyǵysta – keıbir túrki taıpalary úshin), taıpalar men taıpalyq birlestikterden ulttardyń paıda bolý prosesi feodalızmniń damýymen birge bastaldy. Eýropa men Azıadaǵy birqatar taıpalyq toptar men birlestikterde (mysaly, mońǵol jáne keıbir túrki taıpalarynda) bul prosestiń bastalýy salystyrmaly túrde kesh ýaqytqa, XI—XIII ǵasyrlarǵa jatady.