Якутларнинг туркийзабон аждодларининг замонавий Якутия ҳудудига кириб бориши узоқ вақт давомида Байкал минтақасидан, милодий ВИ – Х асрлардан бошлаб, Куриканлар Ангара ва Ленада яшаган пайтдан бошлаб келган (бу шундай дейилади).курумчин маданияти). Бироқ, бу жойларда Туркийгача бўлган аҳоли ҳам бор еди. Темир асрининг енг қадимги аҳоли пункти Якуцк остидаги Ююке дарёсидан топилган. Якутиянинг ерта темир асрининг асл маданияти Ленанинг қуйи оқимидаги Олекминск ва Сиктях устидаги Мухтуя қишлоғи яқинидаги аҳоли пунктлари билан ифодаланади. Аҳоли ов ва балиқ овлаш билан шуғулланган. Якут халқи Ленада Жанубий туркийзабон кўчманчилар томонидан маҳаллий қабилаларнинг сингиб кетиши натижасида шаклланган. Якутларнинг Жанубий аждодларининг сўнгги тўлқини ўрта Ленага фақат ХИВ – ХВ асрларда кириб келган деб тахмин қилинади. Якутларнинг баъзи маҳаллий гуруҳлари, масалан, Шимолий-ғарбий буғу чўпонлари, Евенкснинг айрим гуруҳларини Марказий минтақалардан якутлар билан аралаштириш натижасида нисбатан яқинда пайдо бўлган. Якутларнинг ижтимоий ҳаётида қабила тузумининг қолдиқлари кўп бўлган, қабила қасоси сақланиб қолган. Антропологик жиҳатдан якутлар Мўғулоид ирқининг Ўрта Осиё ва Байкал турларига мансуб. Яшаш жойлари, маданий ва кундалик фарқларига кўра, якутлар бир қатор маҳаллий гуруҳларга бўлинган – Амгино—Лена, Вилюиск, Олекминский, Верхоянск, Шимолий. Якутларнинг иқтисодиёти ва моддий маданиятида Ўрта Осиё чорвадорлари маданиятига ўхшаш хусусиятлар устунлик қилади, аммо Шимолий тайга елементлари ҳам мавжуд. ХВИИ асрнинг 20 – йилларида. Якутлар Россия давлатига қўшилди, бу уларнинг ижтимоий-иқтисодий ва маданий ривожланишини тезлаштирди. Шу билан бирга, ёқут оммаси чор амалдорлари, савдогарлар ва мўйна харидорлари томонидан шафқациз бўйинтуруқ, шафқациз зулмга дучор бўла бошлади.
Феодализмга қулдорлик тизими орқали келган мамлакатлар учун (масалан, Хитой, Ҳиндистон, Ерон учун – Осиёда, Италия, Франция, Испания учун – Европада) феодал муносабатларга ўтиш қадимги даврларда яратила бошланган миллатларнинг шаклланишида янги қадамни англатарди. Феодализмга тўғридан-тўғри ибтидоий коммунал тизимдан келган мамлакатлар учун (масалан, Европада – Германия, Англия, Скандинавия мамлакатлари, Россия – Чехия, Полша, Шарқда-баъзи туркий қабилалар учун) шаклланиш жараёни қабилалар ва қабила бирлашмаларидан миллатларнинг келиб чиқиши билан бошланган. феодализмнинг ривожланиши. Европа ва Осиёдаги бир қатор қабила гуруҳлари ва бирлашмаларида (масалан, мўғул ва баъзи туркий қабилаларда) бу жараённинг бошланиши нисбатан кеч вақтга, ХИ—ХИИИ асрларга тўғри келади.