Vanhu va Afrika - страница 3

Шрифт
Интервал


Ntlawa wa Kordofan, lowu nga wutsongo hi nhlayo na ndhawu, wu katsa vanhu va Koalib, Tumtum, Tegali, Talodi na Katla (Riphabliki ra Sudan).

Ndyangu wa ka Nilo-Saharan wu yimeriwe hi mintlawa: Songhai, Sahara, Shari-Nile, xikan’we na vanhu vambirhi lava hambaneke hi ririmi ra Maba na For (Fur). Va Songhai va katsa Songhai proper, xikan’we na Djerma na Dandy, lava tshamaka ematlhelo ka swiphemu swale xikarhi swa Niger; eka ntlawa wa Sahara – kanuri, tuba (tibbu) na zagava, lava tshamaka etlhelo ka Tiva ra Chad nale Central Sahara. Ntlawa wa nkoka swinene wa Shari-Nil endyangwini lowu wu katsa vanhu va le Vuxeni bya Sudan (Dinka, Puer, Luo, Bari, Lotuko, Masai, Nuba, kumbe Nubians, na swin’wana), lava khale a va katsiwa eka ndyangu lowu tiyimeleke wa Nilotic; Vanhu va le Sudan exikarhi (Bagirmi, Morumadi), vanhu va Berta na Kunama. Vanhu va ntlawa lowu va tshama en’walungwini wa Zaire ni le dzongeni wa Sudan. Tindzimi ta Morumadi ti vulavuriwa hi tinxaka ta Mapygmy (Efe, Basua, na swin’wana).