Эн баҕас! - страница 26

Шрифт
Интервал


Үчүгэй астаах-үөллээх санаторийга саҥа дьылга диэри сытан уонна үчүгэйдик эмтэнэн-томтонон, Быыбылык мороду курдук уойан молоруйда. Били дьиэтигэр көҥүл сылдьара тохтоон, режиминэн туран-олорон, уруок аахтан уонна бэлэмнэнэн, үөрэҕэ да лаппа тубуста. Санаторийга сытыар диэри наар үһүнэн үөрэммит бэйэтэ, иккис чиэппэрин букатын да түөрдүнэн-биэһинэн түмүктүөх курдук. Ону кылааһын салайааччыта Дария Никитична бэлиэтии көрөн, уруок аайы сэмэлиир бэйэтэ, хайҕыыртан соло булбат. Инньэ гынан Быыбылык биир эрэ үстээх уонна, хата, этэҥҥэ эмтэнэн, күүтүүлээх Саҥа дьылын дьиэтигэр тахсан көрүстэ.

Оттон саҥа доҕоро Попов Ганя, оҕолор ааттыылларынан Гаанньыска, уһук нэһилиэккэ олорор ийэлээхаҕата аһаҕас сэлликтээх буоланнар, санаторийга үөрэх дьылын лигиччи сытан эмтэннэ. Онтон үөрэҕин түмүктээн баран биирдэ, дойдутугар Ан-2 самолетунан көппүтэ.

Быыбылык билигин да ол хаһан эрэ буолбут түбэлтэни, бэйэтиттэн уҥуоҕунан улахан, аҕа саастаах уолтан куттаммакка, утары мордьойон, кинини көмүскэһэн турар атаһын Гаанньысканы, чоҕулуччу көрбүт харахтаах оҕо сааһын доҕорун наһаа да истиҥник-иһирэхтик саныыр.

Эн баҕас!

Таҥара тулаайах оҕо хараҕын уутун тоҕору ыар аньыынан ааҕар.

Киэһэ кыралар ороннорун булбуттарын кэннэ, алтыска үөрэнэр Мааһыҥка кистээн хараҕын уутун сотто-сотто, аттыы сылдьан ып-ыраас, бэйэтэ да күн аайы сууйар буолан, хас хайаҕаһын, оллурун-боллурун ааҕа билэр муостатын илдьирийбит эргэ тирээпкэтинэн ньиккириччи анньан сууйа сырытта. Ол кэмҥэ ииппит ийэтэ, ааттыын Абытай Аана, хоһугар киирэн утуйар оронун аннын ытыһынан сотон ылаат, оҕо үрдүгэр кутаа уот оттон күтүр үлүгэрдик умайыктана түстэ: «Көр да маны! Бачча кыратыттан, киһи хараҕын баайан, өссө үрдүнэн-аннынан сууйбут буола-буола. Бу тугуй диибин ээ… Бу тугуй?! Бу тоҕо орон аннын муннуктарын киһилии сууйбаккыный ээ… Сирэҕэс… Иитиллэн-аһатыллан олорон, манньаҥ бэлиэтэ дуо бу? Бу!.. Бу!.. Бу тугуй диибин ээ!!!… Эн баҕас киһи үһүгүн дуо?! Абааһы ыамата туох аанньа киһи буолар үһүгүн!.. Туохтаах буолан улахамсыйаҕын… Дьэ тоҕойум, эн иннигин баҕас хайаан да ылан тэйэр инибин… Эппэтэҕэ-сэрэппэтэҕэ диэйэҥий! Ыл үчүгэйдик сууй!..» – дии-дии, ити туох да төрүөтэ суох мөҕөрүн-этэрин быыһыгар кыыс эрэйдээх баттаҕын сөрүү тардан ылан сэниэлээхтик илгиэлээтэ, өссө онно сөп буолбакка, бобуччу туппут сутуругунан төбөҕө харса суох, ханна түбэһиэх ыарыылаах баҕайытык охсуолаата. Мааһыҥка бачча тухары утарсан да, аһыннаран да туһата суоҕун билэр буолан, орон аннын муннугун соппута буолан, тыынын куоттаран түргэн үлүгэрдик сыыллан киирдэ. Ийэтэ буолуохсут аан хоско тахсыбытын кэннэ, хап-хатыҥыр харытыгар хараҕын уутун ньуххана-ньуххана, истибэтэр ханнык диэн сэрэнэн сыҥсыйан ытыы сытта. Ол сытан оҕо муҥнаах: «Мин улааттахпына син биир киһи буолуоҕум, үчүгэй киһи буолуоҕум!» – диэн хаан тахсыар диэри харытын чараас тириитин быһа ытыра-ытыра, бэйэтигэр андаҕар бэриннэ…