Эн баҕас! - страница 3

Шрифт
Интервал


Онон Борускуо төһө да орто, үрдүк үөрэҕэ суох буоллар, бэйэтэ сахалыы мындыр дьахтар өйүнэн бу курдук толкуйдаан: «Ити Чинэкэ Кыраһа Уйбаана кэпсэтэриттэн-ипсэтэриттэн да иһиттэххэ, дьонтон да туоһуластахха дуоспуруннаах, өй-санаа мааны, сүрэх-бэлэс баар киһитэ, булчут бэрдэ, көстөр да дьүһүнүнэн үчүгэй. Аны Кыраһаҥ бэйэтэ уу кырбас биэс оҕолоох. Ойоҕо Маарыйа билигин да эдэр, онон өссө да төрүө турдаҕа. Өскөтүн мин киниттэн оҕолоннохпуна оҕом өлүө суоҕа, өлүөр-сөлүөр буолуо. Билигин оҕолонон баран бэйэм ииттэхпинэ, инникитин оҕом ол-бу буолан хаалар түбэлтэтигэр аны тулуйбаппын. Онон төрөөтүм да оҕобун Арамааннаахха ииттэрэ биэриэм. Уонна хаһан да чугаһаабакка эрэ көмүс чыычаахпын ыраахтан көрө-истэ сылдьыам. Кэлин этэҥҥэ улаатан киһи буоллаҕына, кэнэҕэһин айбыт аҕатын өттүттэн элбэх бииргэ төрөөбүттэрдээх, халыҥ аймахтаах ыччат буолуо. Оччотугар мин төһө даҕаны бэйэм ииппэтэрбин – тулаайах эрэйдээх эт хааным тарҕаныа, удьуорум ууһуо турдаҕа», – диэн бэйэтигэр бүтэһиктээх быһаарыы ылыммыта.

Кыраһа да бэйэтэ эдэрчи киһи, кэргэнэ алтыһын оһоҕостоох сылдьарынан, итиэннэ аҥаардас дьахтар таайтаран этэрин эт сүрэҕинэн сэрэйэн араас буолар-буолбат сылтаҕынан ыаллыы алааска сыбыытыыра, туора нэһилиэк лааппытыттан бородуукта ылынара элбээбитэ. Ол кэлэ-бара тиэстэ, саатар айанын суола Чоҥорону быһа охсон ааһарынан, хайаан да Борускуоҕа таарыйан тоҥ күөс быстыҥа чэйдиирэ. Кэлин Кыраһа Уйбаан, аҕата Өрүкүй Бүөтүртэн нэһилиэстибэ быһыытынан хаалбыт кырдьаҕас хаамыылаах ата Харачаас, Чоҥороҕо киирдэ да, соруттарыыта суох ала-чуо Борускуо дьиэтин ааныгар кэлэн турунан кэбиһэрэ. Санаатын хоту барыта табыллан иһэринэн, Борускуо да киһитэ кэлэригэр киэргэнэн, дьиэтин-уотун өрө тардынан уонна ымыылаах эр киһитин баарынан-суоҕунан бэркэ диэн маанылаан көрсөрө…

Оччо маанылатар чэгиэн-чэбдик киһи, биллэн турар, иэскэ-күүскэ хаалбатаҕа. Күһүөрү сайын Борускуо баҕатын хоту Кыраһаттан ыарахан буолбутун билбитэ. Киэһэ аайы Бэттиэмэ сайылыгар саҥа титииккэ бургунастарын сыппайан ыан киирэн баран, утуйуон иннинэ иһин түгэҕэр үөскээбитин биллэрэр оҕотун үөскэҕин кытта аргыый наллаан сэрэнэ бигээн, сымнаҕастык имэрийэн истиҥник таптыырын, олус диэн саҥа киһи кэлэрин күүтэрин туһунан уоһун иһигэр сибигинэйэн кэпсэтэр буолбута. Эдэр сылдьан ыарахан буолбутун биллэҕинэ, бу курдук долгуйбутун тоҕо эрэ өйдөөбөт. Ол саҕана эрдээх эдэр дьахтар оһоҕостоммутун, буолуох буолуохтааҕын курдук ылынара. Онтон бу чороҥ соҕотох хаалан баран, кута-сүрэ тостубакка, ийэ буоларга айыллыбыт айылгыта баһыйан, өссө төгүл төхтүрүйэн ийэ буолар дьолун билэргэ, кыаллар буоллаҕына – үчүгэй киһиттэн оҕолонорго сорук туруоруммута олоххо киирэн эрэриттэн – Борускуо барахсан чахчы ис сүрэҕиттэн астынара-дуоһуйара.