АҲОЛИ ПУНКТЛАРИ ВА ЖАМОАТ МАРКАЗЛАРИНИ МЕЪМОРИЙ РЕЖАЛАШТИРИШ. Ўқув қўлланма - страница 14
Расм-8. Аҳоли пунктининг ичкарисидан яхши табиий муҳит шароитида жойлашган ва ташқарисидан эса бир томонлама бўлган ҳолат композициясига мисоллар
Аҳоли пунктининг табиий шароити ичкарида ва унинг атрофида ҳам яхши бўлган ҳолатда турар жойлар композициясини меъморий режалаштиришга мисоллар
Расм-9. Табиий шароити яхши ҳолатга мисол
Расм-9. Аҳоли пунктининг табиий шароити ичкарида ҳам унинг атрофида ҳам яхши бўлган ҳолатда композицияни меъморий режалаштиришга мисоллар
Аҳоли пункти дарё қирғоқини икки томонида ҳам жойлашган ҳолат турар жойлар зонасини композициясини меъморий режалаштиришга мисоллар
Расм-10. Аҳоли пунктини дарё билан боғлиқ ҳолати
Расм-10. Аҳоли пункти дарё қирғоқини икки томонида ҳам жойлашган ҳолат композициясини меъморий режалаштиришга мисоллар
Расм-11-12. Мураккаб рельеф билан боғлиқ ҳолат
Расм-11.Мураккаб рельефда жойлашган аҳоли пунктининг композициясига мисоллар
Расм-12. Тоғ олди ҳолати
Расм-12. Тоғ олди атрофида жойлашган аҳоли пунктлари композициясига мисоллар
Расм-13. Иссиқ иқлим шароити ҳолатига мисол
Расм-13. Иссиқ иқлим шароитида жойлашган аҳоли пунктларининг композиция ечимига мисоллар
Расм-14. Аҳоли посёкасининг понарамаси тоғ этакларида
Расм-15. Иссиқ иқлим ва кучли қуруқ шамоллар эсадиган шароитда аҳоли пунктининг турар жойлар композиция ечимларига мисоллар
Расм-15. Иссиқ иқлим ва кучли қуруқ шамоллар эсадиган шароитга мисол
Жамоат марказларини меъморий режалаштиришни ташкиллаштириш вариантлари
Расм-16. Жамоат марказлари мисоли
Расм-16.Жамоат марказларини архитектуравий режалаштиришни ташкиллаштириш; а- кўча бўйлаб унинг бир томонида жойлаштириш; б- бош кўчанинг айланма қисмида жойлашиши.
Лекин худуднинг ўзига хос хусусиятлари, магистрал йўлларни йўналиш ва иморатларни тарихий пайдо бўлиши жамоат марказларини кўпинча шаҳарнинг геометрик марказидан силжишига сабаб бўлади.
Шунингдек шаҳар жамоат марказининг силжиши қирғоқ бўйли сувли худудларда (кўпинча катта порт шаҳарларда) учрайди.
Бу ерда марказни ўзининг олдинги жойида сақлаб қолишни тақоза этади, лекин худуднинг ўзига хос хусусияти ва савдо, маъмурий ва маданий зоналарнинг туташиш жойлари транспорт, йўловчилар ва бошқа алоқаларни уч қатламда эстакадалар билан туташишини олдиндан аниқ чегаралаб беради.
Жамоат марказларини лойиҳалашда марказларнинг умумий худудидан 10% ини автомобиллар учун махсус қисқа муддатли тўхташ жойларини ажратиш лозим.