(Комедия в 2-х действиях)
Событие происходит в глухом наслеге отдаленного улуса.
Смеяться, право, не грешно
Над тем, что кажется смешно…
К р ы л о в
ООННЬУУР ДЬОНО:
1. Xарыйа Ыстапаан – 40 с., нэһилиэк өрөпкүөмүн брэссэдээтэлэ, таҥаһа-саба ньууччалыы, кыра тардыас.
2. Мааппа – 50 с., кини ойоҕо.
3. Хоноһо (Ньукулай Бочугурааһап) – эдэр соҕус киһи, Харыйа Ыстапаан чугастааҕы ыала.
4. Ботуччу оҕонньор – 60 с., нэһилиэк баайа.
5. Дьаамнаах.
6. Нэһилиэк милииссийэтэ.
7. Кэргэн эмээхсин, Харыйа кэргэнэ.
Оонньуур сирдэрэ:
Харыйа Ыстапаан кыстык балаҕана. Ыраастык тутунар сэниэ соҕус ыал. Оонньуу кыһыҥҥы бириэмэҕэ буолар. Быыс аһыллыан иннинэ Кэргэн эмээхсин ыллыыр саҥата иһиллэр.
Мааппа Кэргэн эмээхсинниин уот иннигэр олороллор. Киэһэ буолан эрэр.
Кэргэн эмээхсин (ыллыыр).
…Эдэр сааспар эгэлэйдээн хаалан,
Оонньуу, күлүү идэлэнэн оройдонон,
Кырдьар сааспар кыһалҕаны билэн,
Кыһыйбытым иһин туох миигин истиэй…
Таһыддьа ыт үрэр.
Мааппа. Бадаҕа, тойоммут мунньаҕыттан кэллэ ээ. (Турар.) Чаанньыкпыт оргуйбатах дуу? (Уотун оҥорор. Таһыттан Харыйа Ыстапаан, Хоноһо киирэллэр.)
Харыйа Ыстапаан, Мааппа, Хоноһо, Кэргэн эмээхсин
Xоноһо (сыҥынньахтанар). Тымныытын, доҕор! Илиим дэлби көһүйэн хаалла. (Уокка иттэр.) Дьиэлээхтэр, кэпсээҥҥит?
Мааппа (остуолга чэй тардар). Туох кэпсээн кэлиэй? (Кэргэн эмээхсиҥҥэ.) Хайа, эмээхсин, хотоҥҥор киир. Киэһэ буолла дии.
Кэргэн эмээхсин. Бэйэм даҕаны киирээри турабын. (Хотоҥҥо киирэр.)
Xарыйа Ыстапаап, Мааппа, Xоноһо.
Xарыйа Ыстапаан (уот кытыытыгар кэлэр, саҥата тоҕо эрэ мунчаарбыт). Аныгы Сэбиэскэй былааска кыһыҥҥы да тымныы улахан дьаалы буолбатах. (Көхсүнэн уокка аргынньахтыы олорор.)
Мааппа. Оттон эн туохха тосту тоҥон, уокка саба түстүҥ? Сэбиэскэй да былаас буолтун иһин, халлаан тымныытын хайыыр үһү. (Хоноһо күлэр.)
Xарыйа Ыстапаан (кыыһырар). Күтүр өстөөх, тугу да кыайан быһааран өйдүөбэккин ээ. Үтүө айылааҕыҥ буоллар, тугу мунньахтаатыгыт, туох сонун баарый диэн ыйытыаҥ этэ. Маннык да балбаардарга[1] Сэбиэскэй былаас тэҥ куолаһы биэрбитэ баар ээ. (Сиргэ силлиир.)
Мааппа. Ээ, үөдэн, куоластаах киһи буоллаҕым буолан, түспэдийэн эрдэҕин көрүҥ эрэ. Эһиги куоласкытын ыт сиэтин, сорох онуохаҕа кыһаллан бэт.
Xарыйа Ыстапаан. Үксү лабаҥхалаама, эмээхсин! Чэйгин кут. Ханнык эрэ улахан араатарга дылы, тылбай-өспөй буолаҕын. Эн саҕаны истиллибитэ.