Саамай күндү бэлэх - страница 7

Шрифт
Интервал


Биир сиргэ үтүө санаалаах, кырдьыгынан быһаарар Аскар диэн ыраахтааҕы олорбут. Кини Доно диэн кэрэчээн кыыстааҕа үһү.

Биирдэ Доно дьылыгырас көнө уҥуохтаах, кэрэ дьүһүннээх уолу түһээбит. Түүлүн ийэтигэр кэпсээбит, онуоха ийэтэ эппит:

– Тоҕойуом, ол түүл эрэ, сотору умнуоҥ.

Кыыс умнан биэрбэтэх. Хас киэһэ аайы утуйаары сытан: «Оо, били уол аны биирдэ түүлбэр киирбэт ээ», – дии саныыр буолбут.

Бахадыр ол түүнтэн ылата дууһата долгуйбут, соҕотох эрэ буоллар таастаах биһилэҕин мэлдьи көрөр идэлэммит. Төрөппүттэригэр биирдэ эппит:

– Мин аны улааттым, аныаха диэри төрөөбүт түөлбэбиттэн ураты ханна да сылдьа иликпин. Сири-дойдуну көрүөхпүн, миигин ыытыҥ.

– Ол ханна бараҕын? – диэн төрөппүттэрэ дьиктиргээбиттэр.

Бахадыр ыраах хайалар диэки ыйбыт уонна:

– Онно, баҕар, силигилии үүммүт садтаах кэрэ дыбарыас баара буолуо…

Төрөппүттэрэ ити тылтан дьиибэргээбиттэр да, утарса барбатахтар. Атаараары туран аҕата дьиэтиттэн сытыы саабыланы таһаарбыт уонна, уолугар биэрэ-биэрэ, эппит:

– Бу саабыланы ыл, аҕатыттан уола ылыахтаах. Манан биһиги аҕаларбыт, эһэлэрбит көҥүл иһин, кырдьык туһугар охсуһууга көмүскэнэр этилэр.

Итинник этэн, аҕата уолун алҕаан ыраах айаҥҥа атаарбыт.

Ол кэмІэ Доно кыыс кэрэ дьүһүнүнэн сураҕырбыт, кэпсээн бөҕө сир аайы тарҕаммыт. Ыаллыы олорор хаан сүрэҕэ суох, ситэн эрэр акаары уоллааҕа үһү. Ол хаан, ыраахтааҕы бас билэн олорор сирин баһылаары, кини кыыһын уолугар кэргэн ылан биэрэргэ санаммыт.

Доно суорумньуһуттар кэлбиттэрин истэн баран: «Хаан акаары уолугар кэргэн барбаппын», – диэн булгуччу аккаастаан ыыппыт…

Бахадыр өр дуу, өтөр дуу айаннаабыт, онтон арай биир сарсыарда үрдүк хайа тэллэҕэр турар баай куоракка тиийэн кэлбит. Кини куоракка киирэн биллэрээччи киһи саҥатын истибит, биллэрээччи этэр эбит: «Истиҥ, күндү, үтүө дьон! Истиҥ бары уонна тугу да истибэтэхпит диэмээйэҕит! Ыалбыт хаан биһиэхэ сэриинэн түстэ! Бары чиэһинэй уонна кырдьык туһугар охсуһар дьон, куораккыт көмүскэлигэр туруҥ!»

Бахадыр, ыраахтааҕы сэриитигэр киирсэн, саба түспүт хаан аармыйатын утары сэриилэһэ барбыт. Уоттаах сэрии хабыр хапсыһыытыгар элбэх буойуннар уонна бухатыырдар тыыннарын биэрбиттэр. Өстөөх төттөрү охсуллубут. Ыраахтааҕы кыайан-хотон куоратыгар төннүбүт. Кини охсуһууга харса суох киирсэн кинини сөхтөрбүт эдэр сэрииһити булан дыбарыаска аҕалалларыгар соруйбут.