Ӏуащхьэмахуэ, Махуэгъэпс - страница 13

Шрифт
Интервал


Апхуэдэ зы махуэу, къыпэплъэ гъащӏэм хэплъэу здэщылъым, джэду лъакъуэ гуэр къытепкӏэри къыхэкӏиикӏащ: «ӏукӏ адэ!» Арщхьэкӏэ зыри щыткъым и гъунэгъуу. Ар дауэ ухъу – къапцӏэу, зыхэт дуней дахэм зыгуэр къыфӏэщӏа щхьэкӏэ къащтэу къыхэкӏыжыну?! Ятӏэу зыщихуар дыгъэм кӏэригъэгъущхьащ, и напэм быдэу тежыхьащи, зы гурыщӏи къищынукъым, и гур къызэреуэр езым зыхищӏэжми. Зигъэщхъауэ, удз кӏырым зыкъыхимыгъэщу гуэл ӏуфэм нос, зыхедзэри, къигъэщӏытэм, иӏуэтурэ ятӏэр зыкӏэрегъэкӏыж. Къабзэ хъужа и ӏэпкълъэпкъыр псым щӏегъэмбрыуэри, зыкъиӏэтыжмэ, и дамэхэм, и плӏэм ежэхыж псы къабзэм и гум жьы дрегъэху, и нэкӏум къежэх ткӏуэпсхэм бзэгупэкӏэ йобзейри, зыми хуэмыдэу ӏэфӏу къыщохъу. Улэ псым къыхокӏыж. Псы ткӏуэпс цӏыкӏухэр и хъыджэбзыфэ щабэм ежэхыурэ лъэпкъынэм щынэсым, щӏым зыщӏифыжыни къыхэмынауэ зеухыж. И нэкӏум кӏэрыпщӏа шылэ щхьэц ӏэрамэ цӏыкӏур ирелъэщӏэкӏри тхьэкӏумэм дегъэзагъэ. И ӏитӏыр и щхьэщӏыбагъым щызэридзэри, и бгъитӏ щызыр, и ныбэ захуэр, бдзэжьейуэ джафэ и куэ ткӏиитӏыр дзыхь зыхуищӏ дыгъэм хуигъэзащ, модрейми и бзийхэмкӏэ хъыджэбз ӏэпкълъэпкъыр зэщӏибзаеу щӏидзащ. Улэ зэщӏэгъущхьэжащи, и дамэщхьитӏым щыщӏидзауэ и ӏэгу щабэхэр зыдилъэурэ кърегъэх. И фэр шылэм хуэдэщи, ӏэгур тож, и быдзыпэ цӏыкӏухэращ пхъэшагъэ тӏэкӏу зыхезыгъащӏэр. Хуэму зытелъэщӏыхьыжурэ ех и ӏэгухэм куафэ щӏыӏумкӏэ траӏуантӏэ. Нэ лей хуейкъым хъыджэбзыр, ауэ зыгуэр зэрымыщӏэкӏэ кърихьэлӏэми, нэбзийхэр и нэм щӏэпсэнурэ щигъэункӏыфӏыкӏынущ, Улэ къытеплъэфынукъым. Мы лъэхъэнэм ар зейри, къытехъуэпскӏыхьри, езым фӏэӏэфӏри дыгъэращ. Мис, зыкъыщимыгъэнщӏу и нэбзийхэмкӏэ къыхуогуапэ, къодэхащӏэ, зылъэмыӏэс къимыгъанэу хъыджэбз ӏэпкълъэпкъыр зэщӏегъэхьэ. И щӏалагъыр, зыхищӏэжу бгъэдэлъ гуакӏуагъэр, хущхъуэгъуэ зыхэлъ псыр, псэ зыӏут дыгъэр зэхыхьэщ, зэщӏэувэри Улэ и гуащӏэр къебэкӏ ящӏащи, къызэрымыкӏуэ зэфӏэкӏ иӏэу, псоми къащхьэщыкӏ лъэкӏыныгъэ игъэлъэгъуэфыну къыщохъу. Апхуэдэ дыдэкӏэ къыщогугъ щэхуу къыкӏэлъыплъ джэдуушхуэри.

Ӏэзэ хъумэ, и фэр кӏуэдыну мэгугъэ къефыгъуэ хъыджэбзхэр. Улэ фае щӏохъукӏхэри, къыхущӏобжэ: и анэ ӏэзэм зыгуэрхэм ирегъафэри аращ щӏэдахэр, аууей, зышэр унэхъуащ.

Еянэ классыр къызэриухыу и анэм къыщӏишыжат къуажэ еджапӏэм – зэрырагъаджэм хуэдизрэ колхоз губгъуэм щагъэлажьэрт еджакӏуэхэр. Зэгупсысаращ: аргуэру жэщхэсу яшэнущ, абдеж къэхъунур пщӏэркъым, къепхъуэнщи яхьынщ е тегушхуэгъуафӏэ къащӏынщи лей кърахынщ. Дысэ и пхъур унэм щӏиубыдэжат пцӏышхуэ иупсри: сымаджэщ, согъэхъуж, еджэфынукъым, лэжьэфынукъым… Апхуэдэу, колхоз бригадирыр зытримыгъэхьэурэ илъэситӏ дигъэкӏри, малъхъэ къигъуэтащ.