Комментарии к «Федру» Платона. Книга третья - страница 19

Шрифт
Интервал


Желание упоминается потому, что в «Кратиле» говорится, что желание происходит от «течь с желанием»; ведь там отмечается, что правильность имен определяется, когда они соответствуют действительности: здесь же желание упоминается в связи с излиянием красоты, с притоком, когда элементы красоты, будучи восприняты глазами, перемешиваются, согреваются, растут и питают душу. Обратите внимание, сколько метафор он использует: ведь теперь он применяет их и в отношении полива растений. Он говорит о тепле как о жизненной силе, как говорится:

тепло, которое оживляет все вещи.

Но когда она созерцает и радуется присутствующей красоте (если только кто-то не объяснит это в терминах видимой красоты), можно сказать, что когда умопостигаемая красота вливается в душу, это можно назвать тоской от «вливания», и пока мы находимся по отношению к умопостигаемым вещам, душа радуется этому созерцанию.

***

Περί τής άναγωγής τής ψυχής έστιν ό λόγος· καί έπειδή άναγομένη κατέχεται ένταυθα πρίν τέλεον άναχθή, βούλεται ώσπερ σύμμιξιν ήδονής καί λύπης είπέίν, καί φησιν οτι όταν μέν όρα προς το κάλλος του παιδός, τρέφεται καί άρδεται καί ήδεται τή μνήμη τών έκεί· ή γάρ άνάμνησις τών είδών καί τών νοητών άπο τών έντευθεν γίνεται· διο όρών το κάλλος καί τά μέρη τά έπιόντα άπο του καλου οϊον είδωλά τινα, τρέφεται καί γ έ γ η θ ε καί άνάγεται έπί το νοητόν· άπόντος δέ του καλου μέμυκε καί ού|κέτι άρδεται το πτερόν, άλλά αύαίνεται. Τουτο δέ είπε το «αύαίνεται» άπο μεταφοράς τών δένδρων.

Σύμφωνα δέ έστι τά λεγόμενα τοίς λεχθείσιν έν τῷ Συμποσίφ περί τής γενέσεως του Ερωτος, | ένθα έλεγεν έκ Πενίας καί Πόρου γεγεννήσθαι τον Ερωτα· έπειδή γάρ ούκ έστι τών εύπόρων θεών τών άεί ήνωμένων τοίς πρώτοις αίτίοις, ούτε μήν τής ύλης καί τής ένδείας άλλά τών μέσων, τήν μεσότητα βουλόμενος αύτου έκφήναι, έκ Πενίας καί Πόρου αύτον είπε· καί ένταυθα ούν μικτήν τινα αύτου τήν ένέργειαν παραδίδωσι τήν έξ ήδονής καί λύπης.

Μέρη δέ έπιόντα είπεν άντί του είδωλα, διά το μεριστον τών ένταυθα πραγμάτων καί ένυλον· ένταυθα δέ το κάλλος μεριστόν έστι, καί ούχ όλου του είδους ένταυθα λαμβάνομεν, άλλά ών δύναται ή φύσις μετασχείν· έκεί δέ το κάλλος ήνωμένον έστί καί άδιάφθορον. Ιμερος δέ καλείται, ότι έν τῷ Κρατύλφ φησίν ώς «ί μ ε ρ ο ς έρρέθη παρά το «ιέ μεν ο ς ρείν «»· έκεί γάρ φησι τήν τών ονομάτων ορθότητα κείσθαι έπάν συμφωνή τῷ πράγματι· ένταυθα δέ ί μ ε ρ ο ς είρηται παρά τ ή ν άπορροήν τήν άπο του κάλλους, άπο του είσρείν, όταν τά μέρη του κάλλους τά έ π ι ό ν τ α είσδεξάμενος δ ι ά τ ώ ν ο μ μ ά τ ω ν άρδηται καί θερμαίνηται καί αυξηται καί τρέφηται ή ψυχή.