Революцияны вакътисинде социлист леге, большевиклеге – совет гьакимлиги ни аякъгъа турувуна неге кёмек этдинг деген соравгъа А. Акаев: «Олар айтагъан асил муратлагъа, «Жумгьурият!» (азат лыкъ), «Мусават!» (тенглик) деген бал дан да татли сёзлерине-чакъырывларына инангъан эдим. О заман олар дин юрю тювню эркинлигин къояжакъбыз дей эдилер. Совет гьакимлиги токъташды рылгъанда, олар дин чалышывчулагъа ругьанилеге къатты кюйде гьужум этмеге башлагъанда, олардан бек гёнгюм чыгъ ып, тирсеклеримни хабардай гьалгъа тюшдюм. Инкъылапны (революция) арты шулай болагъанны билген бусам, янын тутма тюгюл, терсине, олагъа къаршы иш гёрежек эдим. Ялгъан булан гелген сонг, олар ялгъаны башына яв-душман болуп, тозулуп да гетежек. Дюньяны тарихине гёз къаратсакъ, шолай хыйлы ханлыкъ лар, пачалыкълар тозула туруп гетген дюньядыр бу», – деп жавап бере болгъан. 1960-нчы йыл, А.Акаев пачалыкъ къу румланы янындан негьакъ такъсырлан гъан деп токъташдырылып, тол лу кюйде реабилитация этилинген.
Дагъыстанны ва савлай Темиркъазыкъ Кавказны инг бырынгъы халкъларындан бири гьисапланагъан къумукъ халкъны къумукълугъун, ону барлыгъын-менли гин ва маданиятын дюньягъа малим этмек учун бары гючюн салып талпынгъан, эри нивню билмей дегенлей чалышгъан эре вюллю адамларыбыздан гёрмеклиси уллу Къазаныш юртдан чыкъгъан машгъур алим Абусупиян болгъан. Дагъыстанны топурагъында миналы тиллерде язылгъан китапланы басып чыгъармакъны баш лагъан, мунда биринчи милли басмахана ны къурдуруп ишлетмекни сиптечиси бол гъан адам да о болгъан. Дагъыстанлылар, оланы арасында къумукълар да, муслиман болгъандан берли, арап язывну къоллап китаплар охумагъа ва язмагъа башлагъан сонг, о язывда яратылып басылгъан асар ланы кёбюсю пайы да Абусупиянны аты ва гьаракаты булан байлавлу.
Абусупиян 1902-1928-нчи йылланы арасында санаву къыркъгъа ювукъ ай рыча китап онгарып чыгъаргъан. Буса да, бир-бир къолайсыз гелген себеплеге гёре, ону китаплары шо 1928-нчи йылдан сонг, лап 1991-нчи йыл болгъунча, дагъы ба сылып чыгъартылмай турду. Муна гьали артдагъы бир нече йылларда сиясат-по литика гьаллар алышынып ва ону этген ишлерине багьа береген кюйлер бираз да онг болуп, нечик алай да, ону айры-айры китаплары янгыдан арап (ажам) языв булан ва къумукълар гьали кёбюсю гьалда къоллайгъан орус (кирил) гьарпларына гёчюрюлюп де чыгъарылып тура.