И. С.БайджановТақризчилар: Архитектура номзоди М.Б. СедмаматовТехника фанлари номзоди : Б.Рахманов. Урганч Давлат Университетининг архитектура ва қурилиш кафедраси қарори асосида чоп этишга тавсия этилди
Кириш
Шаҳар марказлари бу мавзу, меъморий матбуот сахифаларидан тушмайдиган мавзудир.
Бунга социологлар ва географлар, иқтисодчилар, шаҳар хўжалиги мухандислари, меъморлар ва режаловчилар, дизайнерлар ва ландшафт мухандислари мурожаат этадилар.
Бизнинг мамлакатда, хорижда хам, шаҳар марказларини ўрганадилар.
Бу мавзу жиддий эътиборни ўзига тортганлиги билан ҳамма томонлама ўз ечимини топди ва бу борада ишлашни хожати йўқ деган фикрни илгари суриб бўлмайди. Шаҳар марказлари аввалгидек аниқланмаган сирли бўлиб, мураккаб муаммоларни ўсиб бораётганлигини доимий равишда топмоқда, меъморий қурилиш, фазо маконни ташкиллаштириш функцияларини аниқламоқда. Бу холат бир ходиса бўлмасдан агар шаҳар, жамият ривожида шаҳар маданият юксаклиги бўлса, у холда шаҳар маркази ижтимоий тараққиётга янада динамик ва жуда сезиларли даражада, бизнинг хозирги кунимизда эса замонавий урбанизмни мураккаб қурилишини тўлиқ кўрсатади. Бу эса жамият ривожидаги шаҳар марказларини боғлиқликни битмас туганмас муаммолардан эканлигини англатади.
Шаҳар ва марказни, унда, бўлаётган ўзгаришлардан ҳоли ҳолда қарашлар ўтган замонда қолди. Шаҳарларга вақт нуқтаи назаридан қараш, тўхтовсиз ўзгарувчанлиги инсон учун оддий умум тан олинган холатига айланди.
Шаҳарларнинг ўзгарувчанлик сабаблари ўрганилмоқда, бу жараёнларни бошқариш учун турли йўл ва воситалар таклиф этилмоқда. Шаҳар марказларининг ўзгарувчанлиги кўп образли ва мураккаб қурилишга эга бўлиб ҳали тўла ўз ечимини топмаган, шаҳарсозлар ишини эса такомиллаштириш имконини беради.
Шаҳар марказларини худудий кенгайтириш масалаларида халиям хис туйғулар ва хато камчиликлар, қарама – қаршиликлар ва ўзбилармон тушунтиришлар берилмоқда, асосийси эса, марказларни вақт бўйича ривожланишдаги меъморий қиёфаларини амалий масалаларини ечими турли моделлар фазо маконини ташкиллаштириш мунозара тортишувларда ўз ифодасини топмоқда.
