Читать Иччи. Сибиэн. Абааһы - Народное творчество (Фольклор), Е. Спиридонов

Иччи. Сибиэн. Абааһы

На данной странице вы можете читать онлайн книгу "Иччи. Сибиэн. Абааһы" авторов Народное творчество (Фольклор), Е. Спиридонов. Общий объем текста составляет эквивалент 110 бумажных страниц. Произведение многоплановое и затрагивает разнообразные темы, однако его жанр наиболее вероятно можно определить как мифы / легенды / эпос. Книга была добавлена в библиотеку 06.08.2023, и с этой даты любой желающий может удобно читать ее без регистрации. Наша читалка адаптирована под разные размеры экранов, поэтому текст будет одинаково хорошо смотреться и на маленьком дисплее телефона, и на огромном телевизоре.

Краткое описание

Хомуурунньукка киирбит суруйуулар ааҕааччыны абааһы, иччи баарыгар, ойуун аба-хомуһуна күүстээҕэр итэҕэтэр эрэ буолбакка, ордук ыччат дьону өбүгэ саҕаттан баар сиэри-туому тутуһарга, тулалыыр эйгэҕэ убаастабыллаахтык сыһыаннаһарга үөрэтэллэр.

Книга Иччи. Сибиэн. Абааһы онлайн бесплатно


Алаас иччитэ

Хара уоспа абааһыта

«Таатта Чөркөөҕүттэн чугас баар Буор Булгунньах диэн алааска үс балаҕанынан, биир ампаар дьиэҕэ олорор ыал кыстыктарыттан сайылыкка тахсыбыттарын сахсаана ааспыт, үөрүүтэ, малааһына оҕо-аймаҕы уйгуурдубут күннэрэ умнулла быһыытыйан барбыт кэмэ этэ. Киэһээҥҥи чэй кэнниттэн ынаҕы хомуйуу, ыам чугаһаан эрэрэ. Титииктэр олбуордарын иһигэр түптэ буруота унаарыйан, чуумпу халлаан диэки тардыстан өрө субуллар.

Оннук нуһараҥ киэһэҕэ тэҥкэ тыатын үрдүнэн икки атахтаах кулгааҕын таһынан киирэр ыһыы-хаһыы дуорайда. Эмиэ да сарылыыр, часкыйар. Ынах маҥырыырыгар, атыыр оҕус айаатаан мөҥүрүүрүгэр, атыыр сылгы имэҥнээхтик кистээн дьырылатарыгар ханан да маарыннаабат. Куолаһа чиҥэ-чаҥа, дуораана сүр үлүгэрэ. Айыы сирин дьонуттан адьас атын адьарай бадахтаах.

Сайылык дьоно оҕолуун-уруулуун бары тахсан иһиллээн, саҥата суох ах бардылар. Мантан соччо ырааҕа суох Лэкиэски Уола диэн ааттаах улаханнык иирбит, эдэр сааһыгар ол кырыыстаах ыарыыга муҥнаммыт эрэйдээх аҕатыныын олороро. Кини от-мас тыллыыта бэргээн, туох да ааттаах киһитигэр бэриммэт, туттарбат туруктанан, атах балай барыталыыра. Ким эрэ: «Ол сордоох кэбилэнэн иһээхтиир быһыылаах», – диэтэ.

Бары дьиэлэригэр симиллэн, ааны хатаныы, өссө олбуордарын аанын кытта сабыы, сүллүгэһин олуйуу кытаанаҕа буолла. Биир бэйэтин балачча кыанар, кэлбит-барбыт, сытыы-хотуу, Дьөгүөр диэн сүүрбэтиттэн саҥа тахсан эрэр уолларын: «Кытаанах, соҕооччу маста булун. Ол дьаабал наһаалаан киирэн бардаҕына, онтукаҕынан куттаан, мантан үүрэ сатаар», – дэстилэр.

Дьиэлэрин илин, хоту диэки түннүктэринэн көрүү-истии буолла. Улаханнык тыыммат кэриэтэ бары иһийдилэр, кыра оҕолор барахсаттар ийэлэрин кэннилэригэр састылар. Оттон били баҕайы айдаана-куйдаана эбии сүрдэммит. Бэйэлэрин киһилэриттэн адьас атын иирээки иһэрэ билиннэ. Иирээкини ааһан, илэ дэриэтинньик киэнэ идэмэрдээҕэ. Киһи куйахата күүрэр, этин сааһа аһыллар, көхсүгүнэн туох эрэ өрө-таҥнары сүүрэкэлиир. Аанньанан ааспат, мээнэнэн буулаабат күтүр күн көрөн турдаҕына, күөх халлаан өссө да сып-сырдык ньуурдаах эрдэҕинэ, бу алаастарын буллаҕа.

Дьөгүөр сөп соҕус чиргэл маһы титиик күрүөтүн ааныттан сулбу тардан ылла. Онтон халдьаайыны таҥнары сүүрэн киирбит киһи Лэкиэски Уола буолуохтааҕын оннугар отой да атын харамай, илэ абааһы бэйэтинэн атаралаан, ойон ахан иһэр эбит. Сирэй-харах ханан баара дьаабыта биллибэт, чуоҕур диэххэ чуоҕура суох, хара диэххэ харата суох, бүүс-бүтүннүү, баһыттан атаҕар диэри, түү киһи буолан биэрдэ. Уҥуоҕунан улахана сүр. Туох аанньа хоһоон кэлиэй, таах ый да хай аҥаардаах, ынырыктаах хаһыы-ыһыы аргыстаах үөдэн. Кэнниттэн айдаан бөҕөтүн түһэрэн, сайылык ыалларын уонча ыта эккирэтэн иһэр. Амырыын кыылы хаайбыт, туппут кэриэтэ ыйылыы-ыйылыы үрэллэр, ырдьыгыныы-ырдьыгыныы түһэллэр. Оо, кини бэйэлээх ол алаас тэлгэһэтиттэн тэйбэтэх саха ыттарын, иннигэр киллэриэхтээҕэр буолуох, ситтэрэрэ да диэн кэлиэ дуо?! Тэппит атаҕын кубулуппакка, ыһыытын-хаһыытын уҕарыппакка, соннук син балачча уһун алааһы туораан, арҕаа диэки ойо турда.


Читайте также
Отбор невест для четвертого принца начинается… Миранда Эрей — баронесса в бедственном положении, из приданого у нее лишь полуразрушенное поместье и...
Книга самостоятельная.В ночь полнолуния меня укусил вампир. Настоящий вампир с длинными клыками, точь-в-точь как в фильмах. А я, вместо того чтобы д...
«Дербенд-наме» – один из самых распространенных, самых сложных, самых востребованных литературных памятников. Известно около 40 списков хроники на пер...
Известная повесть Н.В.Гоголя из цикла «Миргород», при создании которой автор широко использовал различные исторические источники: мемуары, летописи, и...
«Мифы западных славян» приглашают совершить большое сказочное путешествие в сердце Европы и познакомиться с легендами и сказаниями чехов, поляков, сло...
Сборник русских народных сказок, оригинально построенный в виде сказочной старославянской азбуки. Гуси-лебеди, Царевна Несмеяна, Сестрица Аленушка, Ва...
Маленькие читатели окунутся в удивительный мир балканских сказок, от которых веет теплом и добротой, путешествиями и приключениями. Увлекательные исто...
Для сказки на ночь всегда есть время. Так что надевайте пижаму и будьте готовы отправиться в страну сновидений вместе с этой сокровищницей волшебных с...
Это наиболее полный сборник сказок татарского народа, изданных когда-либо на русском языке. Он включает в себя следующие разделы: сказки о животных, в...
Русский фольклор – кладезь народного искусства, во все времена привлекавший и вдохновлявший исследователей, художников, писателей, поэтов и композитор...
Представленные в этой книге стихи, считалки, дразнилки, поддевки, подколы, скороговорки, пословицы и частушки хорошо знакомы очень многим жителям Росс...
В этой книге собраны все самые любимые сказки, адаптированные специально для малышей. Герои Шарля Перро, Ханса Кристиана Андерсена, Братьев Гримм, рус...