Жұлдыз, керіліп, айнала қарады. Күз шықты, ерте салқын көптеген ат өтулерге көсілген сахараны жүгіріп өтті. Алыс емес таулар мұнарланып тұр. Бүркіт атты торы биенің күшті бұлшыкеттері Куә өзендегі толқындар тәрізді қозғалады. Бекер шеттен келгендер даланы біркелкі деп атайды. Дегенмен, ешқашан жазирада еркін жүгірмеген, тұяқ астында құмдың қытырын естімеген, адал аттың жалына бетін тығып қоймаған, мұзды көлдерге сүңгімеген, шексіз сахараның, үздіксіз желдің, биік аспанның бостандығын танып білмеген, қайдан білер олар? Бөтен кісіге мұндағы аумақтары күңгірт болып көрінсе, жергілікті адамға оның түстері жарығырақ бола алмайды. Олар жат адамдардың көзінде өз "жабайы еркіндігін" тым жоғары бағалайтын варварлар сол себептен болып кеткен жоқ па?
Ол таулардан теріс айналып кетті да түн жарымы, Отан қарай қарады. Таулықтар ауылы оған ана жерде қалғанын бере алмады. Және әрине, Жұлдызға таулы жері мен оның туған даласы айырмасыз әбден болған жоқ. Мұңда барлығы басқаша. Аспан да, шырақтары да, өзендер мен көлдер де. Жақын арада таулықтар көше бастайды, көш тағы жоғарырақ тауларға көтеріледі. Жұлдыз да олардың соңынан… Қанша жыл бойы оның ішінде бірдеме Отанға, шөпке аунауға, таныс ауамен дем тартуға, қолдарын екі жаққа жазып жіберіп, бетінде қатты, бірақ өз, туған желін сезуге, атпен шауып өтуге ұмтылады. Ол қыйқулап, шоқыраққа жөнелмеу үшін өзінді әрең тоқтататын болды. Онсыз да тым алыс жүгіріп кетті.
Кенет сілкініп, Жұлдыз иығына ілінген садақтай күжіреді. Алыста оның алдағы олжасы көрінді. Жұлдыз ақырын тілімен шертті де тізесімен қозғап жіберді. Жылқы басын сілкіп, күн шығатын жаққа бұрылды. Ат тұяғы тарсылды да асқан жануар, шанды бұрқылдатып, жылдамдана бастады. Жақындап барып, Жұлдыз жебені адырнасына басты да аң аулауға әзірленді.
Жұлдыз, Бүркіттің мойнына бүгіліп, құмдан ештеңені көре алмай, бар екпінімен шауып өтетін болды. Дәл жылқының алдында кісінің көмескі келбеті көрінген кезде, Жұлдыз кенет шалқайып, артындағы олжасын мен басындағы тымақты жайлап ұстап, айқайлап жіберді:
– Тұр!..
Бүркіт кілт тоқтап артқы аяқтан тік тұрды. Аттың долығын басып, Жұлдыз қатты жүріп бара жатқан жылқының алдында шыға келген ақымаққа ашумен қарады. Шандан түкірінетін оның анда Саткын екенін көріп, Жұлдыз аң-таң болды.
Ол тымағын лақтырып, қуаныштан ауратын аяғына басқан кезде тіпті тыржитпай, жерге секіріп түсті.