Бу балык тиийиэ, – диирэ.
Улуу муора кудулутун
Арҕаран муспут балыгын
Биригээдэ таһан, кыстаан
Бүтэриитин саҕана
Эмискэччи айдаан буолар
Ол куруустаммыт баржаҕа:
– Уу киирэр!..
– Дьүүк туолла!..
Носуостаан туһа суоҕа.
– Ханан дьөлө ыстанна?..
Баржевойдар айманаллар:
– Куотуҥ, баржа былдьанна!
Уу дэбилийэр, уһаат устар.
Тыраабы иэмэхтии тэпсэн
Куотар дьон ньамаласта:
– Быраһаай, элбэх дьон эрэйэ,
Сүүс туонна хатыыс бэрдэ.
Биэрэккэ тахсан көрбүттэрэ:
Баржа ыарыы дьаакырданар.
Арай будулуйар дьүүккэ
Икки киһи чалбааттанар.
– Таҕыс, Маня!.. Субу туолуо!..
– Ханан?.. Манан!.. Бу тугуй?!
– Куота тарт!.. Бэйэм булуом!..
– Мирон! Мирон!!! Бу… Буллум…
– Куулла!
Кумахтаах куулунан
Дьөлөҕөһү бүөлүү кыстыыллар,
Ууну хачайдаан, төттөрү таһан,
Балыктарын быыһыыллар.
10
Киэһэ Маня, сылайбыттыы,
Куру-һары дьиэлээн истэ,
Хантан эрэ түргэн тыы
Буор биэрэккэ тигистэ:
– Готовцева… Тохтоо… Үөр-көт… –
Почтальон ойон турар.
Суумкатыттан үс муннук
Суругу ылан уунар.
«Кешаттан!..»
Маня саарбаҕалаан,
Ах бара, хатылаата.
Хатылаата, салгыы аахта:
– «Госпитальтан…»
Сүрэх-быар
Нүөлүйэ тэбиэлээтэ…
Онтон биирдэ баар буолта
Тулаайах оронугар.
Сүрэҕинэн кини аахта
Туох баарын ол суругар.
Арыт ытаан, арыт күлэн,
Оо, үөрүүтүн хайдах этиэй?!
– Тыыннаах! – диэтэ куолаһын муҥунан. –
Кеша! – диэтэ сибигинэйэн.
Уонна уунна баар дьоҥҥо
Дьолун эргиппит суругун.
Үрдүк үөрүү буолла онно,
Доҕор дьон мунньуһунна.
Үлэ, эрэй аргыстара
Маняны уруйдаатылар.
Кыбыстыбыт Мирон туран
Саҥарарга тыл ылар:
– Биһиги герой доҕорбутугар
Үөрүүбүтүн биллэриэҕиҥ!
Былаан икки сүүс бырыһыан туолуутунан
Эҕэрдэлээн сурук суруйуоҕуҥ!
– Суруйуоҕуҥ, өстөөх самнан,
Бар дьоммут эргийдиннэр!
Биһиги эмиэ балыкпытынан
Өстөөҕү охсуохпут! – дэстилэр.
11
Маня ылааҥы хараҕар
Дьол кыымнара түстүлэр,
Били маҥан балаҕан,
Санааҕа, үөрэ көстөр.
12
Дьоллоох кыыс, хара баттах,
Дьоллоох кыыс Валентина.
Сибэкки үүнэ турда
Холуода уйарынан…
Саалаҕа ытыс тыаһа
Артыыһы уруйдаата:
Норуот таптыыр артыыһа –
Маня тапталлааҕа.
Ол түүн Хоптолоох кумаҕар
Уоттара умуллубатаҕа:
Ыраах муора биэрэгэр
Кыайыы андаҕара…
ТУМАРА ТУЛЛУКТАРА
(Поэма)
Бырааппар Софроҥҥа
1
Чыычаахтар, кырдьары умнаары,
Чырыптыы, күн көрүн туойдулар,
Түгэҕэ суох ыраас халлааным
Көнньүөрэ, дьэҥкэрэ уйгуурар.
Мин уһун айантан эргийэн
Үөскээбит өтөхпөр турабын.
Ким да суох. Тэлгэһэм чэлгийэн
Сэтиэнэх анныттан көҕөрбүт.
Эдэркээн сэбирдэх быыһыгар,