Тамырсыз көлеңке - страница 2

Шрифт
Интервал


Ал Нұрлан – отбасындағы жалғыз ұл. Анасының ерке ұлы. Бірақ мектепте оқуы нашар, бесінші сыныптан кейін оқудан шығарылған. Ақылы баяу дамыған, өмір жолын шатыстырып алған жан. Оның еркіндігі жоқ, арманы көмескі, жауапкершілігі әлсіз. Бірақ бір жанды шексіз сүйеді – анасы Гүлсім.

Ал Шаймерден – өткеннің көлеңкесінен шыққан кісі. Қараңғы жолдарға аяғын басқанымен, кейін жүрегін жарыққа бұрған. Жетімге қамқор, жоқ-жітікке шапағатты, дұғасы көмейінде тұншыққан бір шал. Өткен өмірі жайлы сұрасаң, терең күрсініп, көзін жұматын.

Сәуленің жүктілігі – ауыр жол. Бірнеше мәрте түсік, ұзақ жылдар бойы зарыға күтулер, иықтан иыққа өткен дуалар, қоңыз ішілген түндер, ата-баба кесенелерінде жасалған жалбарыныстар – осының бәрі Әлиханның дүниеге келуімен ақталды. Ол бала – жалғыз ғана сәбидің емес, бүтін бір әулеттің дұғасынан туған сәуле еді.

Шаймерден немересін көргенде, жүзіндегі әжімдері сәл жазылып, жүрегі жібіп сала беретін. Ол Әлихан үшін тұт ағашын отырғызды. «Мені осы ағаштың түбіне қойыңдар», – дейтін әр көктем сайын. Бірақ бұл дүние аталар тілегіне құлақ аспайды.

Әлихан тоғыз жасқа келгенде, әжесі Гүлсім кенеттен ауырып, көз жұмды. Ол ажалды алдын ала сезгендей еді. Сол таңертең көктің үстінен айналып ұшып жүрген үш қарғаны көріп, анасына: «Біреу өледі», – деді. Анасы мұздай көзбен қарап: «Ішін құсып Гүлсім өлер, иншалла», – деді. Сол тілегіндей болды.

Кешкі дастарқанда жанжал шықты. Гүлсім ашу үстінде жайлауға кетіп қалды. Бір сағат өтпей хабар келді: «Гүлсім қан құсып, ауруханаға жеткізілді». Дәрігерлер: «Таңға жетпейді», – деді. Сол түні оны үйге алып келді. Жан тапсырмай тұрып, соңғы түнін туған топырағында өткізсін деп. Әлихан таң атқанша көз ілмеді. Қан дақтарын, шаншып шыққан ыңылдарды, әжесінің әлсіреген жанарындағы шарасыздықты ұмытпады. Таңғы сағат алтыда, үй ішіндегі үнсіздік мәңгілікке ұласты.

Бірақ ешкім жыламады. Үй – үнсіз. Тек Шаймерден ғана – шын жүректен жылады. Ештеңе демей, тек жылады.

Одан кейін көп өтпей, Шаймерден де дүниеден өтті. Бұл жолы – бүкіл ауыл жиналды. Аулада адам аяғы таптап өтті. Себебі бұл шал – жетімге жейде кигізген, кедейге күндік берген, шәкіртке жол ашқан адам еді. Оның шарапаты – әр жүректе ізі қалған еді.

Бірақ Әлихан үшін бұл – өміріндегі ең ауыр соққы. Оның ішкі әлемі құлап түсті. «Үйіміз бәйтерексіз қалды», – деді анасы.